Makale Detay

Perşembe, 12 Ocak 2023

             GESAN, Muğla Çimento ile 11 milyon Euro tutarında iş sözleşmesi imzaladı   

 GİRİŞİM ELEKTRİK MALİ TABLOLAR ANALİZİ

Şirketleri incelerken ilk olarak geleceğe dönük hikayelerinden başlarım fakat #gesan nın 2022 yılındaki en popüler şirketlerden biri olduğu ve geleceğe dönük hikayelerinin sosyal medyada devamlı paylaşıldığı için yapacak olduğumuz incelemenin bu hikayeden etkilenmemesi için hikayeyi en sona bırakarak ilk olarak finansal yapısını inceleyerek geçmiş durumuyla gelecek hikayelerine ne kadar zemin oluşturabileceğini anlamaya çalışalım . 

ilk olarak uzun vade bakıldığında ne durumda olduğunu anlayabilmek adına bilanço ve gelir tablosunu kısa bir şekilde bize anlatan varlıklar ve satış karlılığı grafikleri üzerinden analizimize devam ederek bu grafiklerin bize ne anlattığını yazmaya çalışalım. 


 

gesan yeni halka arz olduğundan geçmişe yönelik fazla uzun bir verimiz yok.Olan veriler üzerinden değerlendirirsek #gesan ın varlıkları dönen varlık ağırlıklı olarak halka arzdan cari döneme kadar artış içerisinde olduğu görülüyor bu artışın dönen varlıkların içerisinde olması  içeriğine bakmamızı gerektiriyor duran varlıklarda ağırlık olsa idi genellikle yatırım yaptığını söyleyebilirdik .

Dönen varlıklar içerisinde artış grafikten de gözüktüğü gibi ağırlık stoklar tarafında son iki çeyrekte stoklarda meydana gelen bu artışın sebebini öğrenmek için stokların içeriğini görmemiz lazım eğer stokların içeriğinde hammadde ağırlıklı artışlar varsa bu bize geleceğe dönük olumlu işaretler verebilir. Şirket gelecekte iş hacminin artacağı öngörüsünde bulunarak hammaddede bir artışa gitmiş olabilir.


 

Son üç dönem stokların içeriğine baktığımızda hammadde oranının ortalama aynı kaldığını ticari mallarda son çeyrekte fazla olmak kaydıyla bir artış yaşanmış. Bu ne demek normal şirketlerde hammaddenin artması iyi karşılanır fakat burda ticari mal artış göstermiş. #gesan bir taahhüt ve pazarlama şirketi olduğundan girdiği ihalelerde almış olduğu işleri karşılamak için kendi üretimi olmayan bazı ürünleri dışarıdan satın alması ve elektriksel ürünlerin satış ve pazarlamasını gerçekleştirdiğinden  bu da doğal olarak ticari mallarda artışa sebep olmuş. Faaliyet raporunda geçen şu cümle “Anahtar teslimi proje yapımında rakibi olan firmaların dahi bir kısmının ana tedarikçisi pozisyonunda bulunmaktadır” bize neden stoklara ağırlık verdiğinin de kanıtını sunuyor elektrik sektörü son dönemde aldığı işlerle göz doldurduğundan bu sektörün malzeme giderinin tedariğinin bir bölümü de gesan dan geçiyor demektir. ilerde daha çok iş alacağı ve sektördeki şirketlere malzeme satabileceği öngörüsü ile şirket stoklarında bir artışa gitmiş gözüküyor. dönen varlıklardaki ticari alacak ve stoklardaki artışın olumlu olabilmesi satışlarında artması gerekir ki artan bu kalemlerin satışlarla beraber artış sağladığını söyleyebiliriz.Aşağıda geleceğimiz satışlara baktığımızda satışlarında stoklar kadar olmasada artan bir ivme de devam ettiğini görebiliyoruz.

Aktiflerin diğer önemli bir kalemi olan duran varlıklar yani şirketin yapmış olduğu yatırımlar halka arzdan güncel döneme kadar maddi ve maddi olmayan duran varlıklar olarak %180 lik bir artış göstermiş .Yatırımların artması şirketlerde ileriye dönük satış ve karlılığın artması ve dolayısıyla piyasa değerine yansıma yapacağından önemli bir kalemdir ve iyi takip edilmelidir.

#gesan ın borç ve özkaynak durumunu incelersek net borcun son dönemde %26 bir önceki yılın aynı dönemine göre %126 oranında artış gösterdiğini görüyoruz. borcun artış eğiliminde olmasında takip etmemiz gereken konular bu borç nerelerde kullanılmış ve borcu ödeyebilme gücü varmıyı takip etmemiz gerekir .Eğer borç yatırımlarda kullanılıyor ve ödeyebilme gücü de varsa şirketin borçlu olmasında bir sıkıntı yoktur. Hatta enflasyonist dönemlerde ucuz bulunabilen borç daha karlı bir durum alabilir. 

gesan da finansal borç oranı %25 ile sektörün altında olumlu(%50 altı beklenir),netborç/favök ise 0,60 (3 ün altı beklenir) oranıyla oldukça iyi durumda


 

Borç ile beraber özkaynakların artıyor olması özkaynakların artışına sebep olan net karında arttığını bize gösteriyor demekki alınan borç karlara olumlu olarak yansıyor diyebiliriz. Bir yıllık periyotta özkaynaklarda net borcun artış oranı gibi %120 oranında bir artış göstermiş.

peki şirketin borcu artıyor ama bu borcu ödeyebilme gücüne sahip mi? Bunu anlayabilmek için işletme sermayesinin ne durumda olduğuna bakmamız gerekiyor . Nakit,ticari alacak ve stoklardan oluşan işletme sermayesi dengeli kullanılıyorsa ve faaliyet etkinlik oranlarında  bir sıkıntı yoksa şirketin borcunu ödemede bir sıkıntı yaşamayacağını söyleyebiliriz. Faaliyet etkinlik oranlarında ticari alacak devir süresi 44 günle sektörün altında olumlu , stok devir süresi 81 günle sektörün üzerinde olumsuz(yıl sonunu beklemek lazım) ,ticari borç devir süresi 72 günle sektörün üzerinde olumlu ve bu kalemlerin bir neticesi olan nakit çevirme süre 53 günle sektörün üzerinde yer alıyor 53 gün sektöre göre olumsuz olabilir ama kasadan çıkan paranın karla beraber 53 günde tekrar kasaya dönmesi 53 gün sürüyor  stoklardaki sürenin sektörden  fazla olması burayıda etkiliyor gözüküyor. Faliyet etkinlik oranlarını borç ödeyebilme gücü açısından incelediğimiz zaman dikkat etmemiz gereken konu ticari alacak süresinin ticari borç süresinden düşük olmasına bakmalıyız çünkü şirket sattığı ürünün parasını hammadde için  aldığı nakitten önce tahsil ederse elinde nakit olmuş olur buda borç ödemesinde şirkete rahatlık kazandırır. Eğer borç ödeme süresi alacak süresinden fazla olursa aradaki sürede gereken nakidi başka yollardan bulması gerekir ya kredi kullanacak yada bu durum devamlılık arz ederse bedelliye gitme durumu doğabilir. gesanın alacak devir süresi 44 borç devir süresi 72 gün , alacaklarını borçlarından 28 gün önce tahsil ediyor olumlu bir durum.

borç ödeyebilme kriterlerimizden bir taneside üretilen net faaliyet karının ödenen faize olan oranıdır. Net faaliyet karının devamlı ödenen faizden fazla olması gerekir. gesanda üretilen net faaliyet karı ödenen faizden oldukça fazla olduğu için hem borcunun faizini hemde kalan nakitle hem işletme sermayesini güçlendirme hemde kalan borcunu ödemekte kullanabilir dolayısıyla alınan borçlarda bir ödeme sıkıntısı olmadığını söyleyebiliriz.


 

gelir tablosunun ilk kalemi olan satışlardan başlayalım.ilk olarak uzun vadede durumun ne olduğunu görmek için satışlar  ve karlılık grafiğimize yıllıklandırılmış olarak bakalım ve genel durumun ne olduğunu incelemeye çalışalım.

şirketlerde istenilen durum satışların bir önceki çeyreklere göre devamlı bir artış içerisinde olması satışlarla beraber karlarında satışları takip etmesi gerekir. Karların satışlarla paralellik izlemesi tam istenilen durumdur.

gesan özelinde ki durum ise tamda istenilen duruma benzer nitelikte satışlarla beraber karlarında artıyor olması istediğimiz bir durumdur gesanda net karın bir miktar aşağıda olması büyüme şirketlerinde normal karşılanabilir büyüme şirketlerinde önemli olan net faaliyet karının bu dengeyi sağlıyor olabilmesidir çünkü net kar alınan borçlardan dolayı ödenen faizlerden etkilenebilir.

Gelir tablosunun daha detaylı inceleyebilmek için çeyreklik verilerle biraz daha içine girelim.

Aşağıdaki görsel üzerinden gesanın satış ve karlılığını incelemeye çalışalım.

satışlar bir önceki çeyreğe göre %35 aynı çeyreğin bir önceki yılına göre %584 oranında bir artış göstermiş .Önceki yıla göre son çeyrekte performansı daha iyi gözüküyor. 2022 yılı 2021 e göre daha iyi geçiyor diyebiliriz. 

satışların arttığı yerde karların satışlara oranla son çeyrekte bir artış gösterememiş ve net kar artışının negatif olması diğer karlarda maliyetlerden bir etkilenme net karda da finansal giderlerden bir etkilenme olabileceğini söyleyebiliriz karların yıllık bazda önemli artışlar içerisinde olması olumlu bir durum çeyreklik verilerden ziyade yıllık verilerin bozulmaması önemlidir. çeyreklik karların neden bozulduğunu öğrenelim ilk olarak maliyetlere etkinlik oranlarına bakalım.


 

satışların maliyetindeki 8 puanlık artış brüt karın düşmesine , faliyet giderlerinin düşmesine rağmen net faaliyet karının düşmesi brüt karın düşüşünden etkilendiğini gösteriyor. gesan finansal tablo dipnotlarında maliyetlerle ilgili  detay göremesekte Son dönemlerde meydana gelen enerji giderleri gesanıda etkilemiş gözüküyor

bununla beraber net finansal giderlerdeki artış da net karı etkilemiş gözüküyor.

maliyetlerin ve finansal giderlerin artması sonucunda her 3 kar marjının düştüğünü görüyoruz. şirketlerin kar marjlarının yüksek olması beklenir çünkü marjlar ne kadar yüksek olursa o kadar kasada nakit kalacağına işarettir . Karlar bu çeyrekte tarihi ortalamalarının altına düşmüş gözüküyor. finansal giderlerin artmasıyla düşen net kardan dolayı da aktif karlılık ve özsemaye karlılığıda hafifte olsa düşüşe geçmiş. gesan bir taahhüt şirketi olduğundan yıl sonunda iş teslimatlarının fazla olacağı daha yüksek satışlar ve karlılık beklendiğinden dolayı 12 aylık bilançolarda bu durumun düzelebileceğini zannediyorum geçen yıla bakıldığında aynı durum gerçekleşmiş ve yıl sonu bilançosunda bir artış oluşmuş.eğer bir düzelme olmazsa enerji ve finansal giderlerinin mercek altına alınması gerekir.


 

sonuç olarak gelir tablosundan anladığımız yıllık bazda satış ve karlarda önemli bir artış olmasına rağmen çeyreklik olarak maliyetlerin artması kaynaklı karlarda bir düşüş gözlemlenmekte maliyetlerin kısa zamanda düzeltilmesi gerekmekte net kardan ziyade faaliyet karlarındaki düşüş şirketin faaliyetlerini etkileyecektir.

nakit akış tablosu görsele baktığımız zaman pekte iç açıcı gözükmüyor işletme faaliyetlerinden nakit akışı ve dolayısıyla serbest nakit akışı negatif ,nakitteki artış ise pozitif gözüküyor. işletme faaliyetlerinden nakit akışının negatif olduğu bir yerde nakit nasıl üretilmiş sorusu aklımıza gelmesi lazım. muhtemelen üretilen nakit alınan kredilerden kalan nakitten kaynaklıdır.

nakit akış tablosunun bu şekilde negatif olması iyi karşılanmaz fakat bu durumda iki faktörün olması sebebiyle normal karşılanabilir. ilk sebebimiz son dönemde şirketlerdeki maliyet artışlarından dolayı çoğu şirkette nakit üretememe sıkıntısı var ve gesan gibi yatırımlara giden büyüme şirketlerinde tablosunun bu şekilde oluşması belli bir süreliğine normal karşılanabilir.

nakit akış tablosunun önemli olmasından dolayı görselle beraber nakit akış tablosunu inceleyerek nakit akışlarının nasıl oluştuğunu gözden geçirelim.

Düzeltmeler işletme sermayesindeki değişimler , yatırım ve finansal faaliyetlerinden nakit akışlarındaki oluşumlar neticesinde işletme faaliyetlerinden nakit akışı net karın altında negatif gelmiş . Burada dikkat çekmemiz gereken bir kalem işletme sermayesinde gerçekleşen değişimlerde diğer artış ve azalışlardaki düzeltmeler kalemi 1 milyar gibi yüksek bir meblağ oluşturuyor. dipnotlarda bu kalemin açılımını göremediğimiz için ve İFNA negatif gelmesinde önemli bir etken olduğu gözüktüğü için bu kalemin gesan  yatırımcıları tarafından ne olduğunun şirkete sorulması gerekir. Bende soracağım ama gelecek cevap yazıya yetişmeyebilir. Çünkü eğer bu kalem olmasaydı İFNA pozitif gelecekti.

işletme sermayesinde gerçekleşen değişimlerden geleceğe yönelik bazı çıkarımlarda yapabiliriz. örneğin ertelenmiş gelirler deki (alınan avansların) 2 kat artış , alınan mallardan dolayı borçların iki kat artışı, peşin ödenmiş giderlerin ve stokların artışı alınan avanslardan da anlaşılacağı gibi önümüzdeki dönemde önemli bir iş hacminin oluşabileceği ve bu vesileyle de satışlarda güzel artışların olabileceği kanısına varabiliriz.12 aylık bilançolarda göreceğiz bakalım ne olmuş. 

yatırım ve finansal faaliyetlerinden nakit akışları ise şöyle gerçekleşmiş gesan yatırımlarda kullanılmak üzere 72 milyonluk duran varlık satın almış. Finansal faaliyetlerinde ise 528 milyonluk kredi kullandığı gözüküyor.

şimdi ilk grafikte paylaştığımız nakitin artış sebebinin muhtemelen kredilerden kalan nakitten kaynaklı olduğunu söylemiştik. Gerçekten böylemi gelin bunu inceleyelim.

organik bir nakitin pozitif olması için  işletme faaliyetlerinden gelen nakitin de pozitif olması gerekir eğer burası pozitif değilse başka bir etkenden dolayı nakit üretmiştir diyebiliriz. Gelin bunun ne olduğuna bakalım

işletme faaliyetlerinden nakit akışı  -87.028.987

yatırım faaliyetlerinden nakit akışı  -71.002.935

finansal faaliyetlerinden nakit akışı   219.955.515

şimdi gesan kullanmış olduğu 528 milyonluk krediden ödediği borcu düşmüş geriye 219 milyon kalıyor . kalan nakitten 71 milyonluk duran varlıklar ve 87 milyonluk işletme sermayesinin eksi durumu telafi edildikten sonra 61 milyon net nakit kalıyor .Bu da bize gerçekleşen nakitin kullanılan kredilerden kaynaklı olduğunu gösteriyor.

peki bu bize ne anlatıyor . NAKİTİN ORGANİK YOLDAN olmayışı organik olmayan net borç , organik olmayan netborç/favök ve nakitle ilgili olan diğer rasyolarında organik olmadığını ,bir bilanço hilesi olduğunu görebiliriz.


 

yukarıda yapmış olduğumuz değerlendirmeler gesanın mevcut durumdaki mali yapısının gücünü bize anlatmakta şimdide şirketin 2022 yılında popüler olmasına sebep olan hikayesi varmı 2022 yılında piyasa değerinin en çok artan şirketleri arasında olmasına sebebi ne olabilir birazda onu ele alalım .

özellikle 2022 de şirketlerin bilançolarında gördüğümüz enerji maliyetlerindeki yüksek artışlar ve Avrupa birliğinin Paris iklim anlaşması çerçevesinde şirketlerin elektrik giderlerini düşürebilmeleri için çeşitli arayışlara gitmesi ağırlıklı olarak GES projelerinin artması ve bu artıştan dolayı elektrik malzemesi kullanımının artması elektrik sektöründeki şirketleri ve dolayısıyla gesanı da olumlu yönde etkilemiş gibi gözüküyor. Girişim Elektrik’in halka arzı sonrası, makine ve ekipmanları ile birlikte alınan hazır fabrikalar, mevcut fabrikalara yapılan ilave makine yatırımları ve trafo fabrikasının üretime başlaması, 20 ye yakın ar-ge projesinin tamamlanması ve Girişim Elektrik’in mühendislik ve bağlı ortaklığı Europower Enerji’nin üretim faaliyetlerinin kalitesi Türkiye ve dünya pazarında ciddi karşılık bulmuştur.Özellikle yurt içinde ki güçlü firmaların gesanı tercih etmesi alınan ihalelerin gün geçtikçe artış eğiliminde olması ve bu işlerin yılsonu karlarına yüksek oranlarda yansıyacağı algısı piyasa değerini yukarı çekmesine sebep olmuştur. Sektördeki ve gesanda ki bu durumun böyle devam ettiği müddetçe piyasa değerinin de bu şekilde devam edebileceği öngörüsüne sahip olabiliriz. Gesan da beklentiler bitmediğinden hareket yukarı doğru devam edecektir .%300 bedelsiz sermaye artırımı europower ın halka arzı uzun vade yatırımcısı için gesan özelinde cazibesini koruyor. Finansalları kötü olmamakla beraber çok ta iyi olmasa bile bir büyüme şirketi için oldukça iyi durumda olduğunu söyleyebiliriz.

Gesan son bir yılda piyasa değerinde 16 katlık bir artış göstermiş özellikle 2022 yılında diğer elektrik şirketlerinde olduğu gibi en yüksek kazanç sağlayan şirketler arasına girmiş. Şirketlerin piyasa değerlerinin artışı ya oluşturacağı yüksek karların geleceği fiyatlaması yada beklenti dahilindeki hikayenin gelecekte oluşacak yüksek karların piyasa değeri üzerindeki olumlu etkisi sayesinde olacaktır. Eğer piyasa şirketin ileride yüksek karlar elde edebileceği kanısına varırsa bu artışlar devam edecektir.  büyüme şirketlerinde ne kadar etkili olmasada , genel kabul görmüş olan f/k oranı 60 larda olması ilk bakışta şirketin pahalı olduğunu bize gösterebilir. Peki 60 frk bir şirket için ne zaman pahalı ne zaman normal olabilir. Mesela şirketin karları yılda %30 büyüyorsa bu şirket için pahalı olabilir %100 karlarda büyüme öngörülüyorsa da bu şirket için ucuz olabilir. Gesanın 60 fk sını oluşturan kar rakamı 523 milyon bir yıl sonra karın %100 arttığını düşünürsek fiyat sabit kalmak şartıyla gelecek yılın karı 1.050 milyon olur . Bu durumdada genel kabul görmüş fk mız 31 e düşer. 

kar %200 artarsa fk 20

kar %300 artarsa fk 15

kar %500 artarsa fk 10 olur

Sizce makulmudur. geçen yıl net karını %900 arttıran bir şirket %100 ile kalırmı sizce.

Eğer gesan gelecek yıl karlarını %60 altında arttırabilir diyorsanız gesan pahalı olur. Fakat %100 ve daha yukarda kar getirir diyorsanız bu defada ucuz olabilir ve piyasa bunu öngörürse fiyatlar ona paralel olarak yukarlara gidecek bu kar döngüsü  kırılana kadar devam edecektir. Şimdi gesanın değerini yıl sonunda hangi oranda kar getirebileceğini tahmin ederek siz belirleyebilirsiniz.

https://twitter.com/YatirimciSizsin/status/1602603201085280263